Hôm nay tại Hà Nội, Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đồng chủ trì cuộc họp với sự tham gia của các đại diện đến từ Chính phủ, các lĩnh vực y tế và ngoài y tế, cùng các đối tác nhằm thúc đẩy hành động ứng phó với các bệnh không lây nhiễm – nhóm bệnh đang là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu tại Việt Nam.
Các bệnh không lây nhiễm – bao gồm bệnh tim mạch, ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, và đái tháo đường – hiện chiếm khoảng 80% tổng số ca tử vong tại Việt Nam, trong đó có nhiều trường hợp tử vong sớm, hoàn toàn có thể phòng ngừa.
Bộ trưởng Bộ Y tế, PGS.TS Đào Hồng Lan, nhấn mạnh cam kết chính trị mạnh mẽ của Việt Nam trong việc ưu tiên phòng, chống bệnh không lây nhiễm như một phần trọng tâm của tiến trình đổi mới hệ thống y tế.
Bộ trưởng cho biết: “Nghị quyết số 72 của Bộ Chính trị ban hành ngày 09/9/2025 về ‘Các giải pháp mang tính đột phá nhằm tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân’ kêu gọi chuyển đổi căn bản tư duy – từ mô hình chăm sóc y tế tập trung vào điều trị sang chủ động phòng bệnh và nâng cao sức khỏe toàn diện, đặc biệt trong phòng chống bệnh không lây nhiễm. Đây là yếu tố then chốt để xây dựng một xã hội khỏe mạnh, nâng cao tuổi thọ và chất lượng sống của người dân.
Đáng chú ý, ngày 10/12/2025, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã chính thức thông qua Luật Phòng bệnh. Đây là một dấu mốc đặc biệt quan trọng, tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho việc chuyển đổi mạnh mẽ sang y tế dự phòng, củng cố hệ thống phòng bệnh, và triển khai đồng bộ các giải pháp phòng chống bệnh không lây nhiễm trong thời gian tới.”
Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam, Tiến sĩ Angela Pratt, nhấn mạnh tính cấp bách của hành động: “Hãy tưởng tượng một đại dịch mới lan rộng toàn cầu, cướp đi 45 triệu sinh mạng chỉ trong năm nay – trong đó có nửa triệu người tại Việt Nam. Điều này đang diễn ra ngay lúc này. Và tình hình sẽ còn trầm trọng hơn nếu chúng ta không hành động.
Các bệnh không lây nhiễm là nguyên nhân gây tử vong lớn nhất thế giới – cướp đi nhiều sinh mạng hơn HIV, lao và sốt rét cộng lại. Đây là một cuộc khủng hoảng ngày càng gia tăng mà chúng ta không thể làm ngơ.”
Cuộc họp của nhóm đối tác y tế nhấn mạnh tầm quan trọng của sự phối hợp đa ngành, bao gồm y tế, giáo dục, tài chính, môi trường, nông nghiệp và giao thông.
Tiến sĩ Pratt cho biết: “Ngành Y tế không thể một mình giải quyết bài toán bệnh không lây nhiễm. Vì vậy, chủ đề của cuộc họp - tập trung vào hợp tác đa ngành - là đặc biệt quan trọng. Ví dụ, biện pháp hiệu quả nhất để giảm hút thuốc là thông qua chính sách thuế. Hay đối với vấn đề ô nhiễm không khí thì y tế là nơi tiếp nhận hậu quả, nhưng giải pháp lại nằm ở các lĩnh vực như công nghiệp, nông nghiệp, giao thông và năng lượng.”
Các đại biểu đã rà soát các thực hành tốt, thảo luận về việc tăng cường hợp tác đa ngành, ứng dụng công nghệ mới, và thúc đẩy lồng ghép sức khỏe trong tất cả các chính sách.
Tiến sĩ Pratt đánh giá cao vai trò lãnh đạo của Chính phủ Việt Nam: “Chúng ta đã chứng kiến những bước tiến rất đáng khích lệ. Chính sách tăng thuế thuốc lá sẽ giúp giảm 2,1 triệu người hút thuốc trong 5 năm tới và ngăn ngừa 700.000 ca tử vong sớm. Việt Nam cũng đạt được nhiều tiến bộ lớn trong quản lý tăng huyết áp. Những cải cách y tế theo tinh thần Nghị quyết 72 tạo ra cơ hội lịch sử để ưu tiên công tác phòng bệnh và củng cố hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu.”
“WHO tự hào được đồng hành cùng Việt Nam trong những nỗ lực này, và tôi tin tưởng rằng với sự chung tay của các đối tác trong nước và quốc tế, chúng ta hoàn toàn có thể tăng tốc hành động phòng chống NCDs và xây dựng một Việt Nam khỏe mạnh hơn.”