Đường núi ở Nậm Khòa nhỏ hẹp, gập ghềnh và đầy ổ gà. Mỗi chuyến đi như một cuộc chiến.
Nhưng những trở ngại này chẳng thể làm chùn bước anh Triệu Tà Páo, cán bộ truyền thông về tiêm chủng vắc xin COVID-19 của xã Nậm Khòa, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang, nơi giáp biên giới Trung Quốc.
Triệu Tà Páo đến hộ gia đình để truyền thông về COVID-19, xã Nậm Khòa, huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang - Ảnh: WHO Việt Nam/Minh Phạm
Công việc chính của anh Páo là làm nông, giống như hầu hết người dân ở vùng này, nơi nổi tiếng với những thửa ruộng bậc thang. Nhưng anh nhiệt tình và tận tụy với trách nhiệm
của mình trong đại dịch. Anh đi xe máy gần như mỗi ngày để truyền tải thông tin về chương trình tiêm chủng của quốc gia và các biện pháp phòng ngừa COVID-19.
Ở hầu hết mọi nơi ở Việt Nam, người dân có thể truy cập vào Internet và điện thoại thông minh để cập nhật thông tin từ Bộ Y tế thông qua Facebook, Zalo - ứng dụng nhắn tin phổ biến nhất cả nước và các
nguồn thông tin trực tuyến khác. Nhưng ở một số vùng sâu vùng xa, việc tiếp cận thông tin kỹ thuật số còn gặp nhiều khó khăn, như ở xã Nậm Khòa, và không phải tất cả thông
tin được mang đến bằng ngôn ngữ mà người dân vẫn nói hàng ngày.
Chính vì thế mà anh Páo lái xe máy đi vòng quanh với một chiếc loa to gắn phía sau để phát thanh các thông điệp về tiêm chủng và các biện pháp phòng ngừa COVID-19 bằng cả tiếng Việt và tiếng Dao. Anh cũng lái xe đến từng nhà và tuyên truyền cho mọi người về COVID-19.
Triệu Tà Páo trong hành trình đi truyền thông về COVID-19 cho người dân địa phương - Ảnh: WHO Việt Nam/Minh Phạm
Khi số ca mắc COVID-19 ngày càng tăng và nguy cơ xuất hiện các biến thể có khả năng lây truyền cao hơn, Việt Nam đang nỗ lực hết sức để đảm bảo những người có nguy cơ hoặc dễ bị tổn thương bởi COVID-19 có được những thông tin cần thiết để giữ an toàn cho mình. Tính đến giữa tháng 2 năm 2022, cả nước ghi nhận hơn 2,4 triệu trường hợp mắc và gần 40 nghìn trường hợp tử vong, với sự gia tăng số ca mắc mới và số ca tử vong ở nhiều tỉnh, thành phố, trong đó có Tp. Hồ Chí Minh, Hà Nội và các tỉnh miền Bắc, miền Nam và miền Trung.
Ảnh: WHO Việt Nam/ Minh Phạm
Chính phủ Việt Nam, với sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đã tiếp tục kêu gọi thực hiện các thông điệp bảo vệ 5K và tiêm vắc xin để ngăn ngừa sự lây lan của COVID-19, bao gồm đeo khẩu trang,
giữ khoảng cách, rửa tay, không tụ tập đông người và khai báo y tế khi di chuyển, cùng với các biện pháp khác như che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tăng cường thông thoáng
khí nơi ở và làm việc.
Phương pháp tiếp cận cộng đồng này đã có hiệu quả ở nhiều nơi ở Việt Nam.
Hai người dân sinh sống ở khu vực giáp biên giới Trung Quốc đã được tiêm phòng vắc xin COVID-19 chia sẻ câu chuyện của mình.
Chị Giàng Thị La, 45 tuổi, sinh sống gần biên giới Việt Nam - Trung Quốc. Chị là người dân tộc H’mông và công việc hàng ngày của chị là chăn nuôi gia súc và làm nông.
Ảnh: WHO Việt Nam/Minh Phạm
Trong lúc chờ tới lượt tiêm vắc xin COVID-19 mũi thứ hai tại trạm y tế xã Xín Mần, Hà Giang, chị La tiếp tục thêu thùa để mang bán ở phiên chợ hàng tháng cùng với các sản phẩm nông sản khác.
Ảnh: WHO Việt Nam/Loan Trần
“Tôi thì không gặp gỡ nhiều người, nhưng đôi khi khi đi bán nông sản, tôi phải nói chuyện với các đại lý. Con trai tôi cũng đến trường và gặp gỡ nhiều bạn bè. Giờ được tiêm vắc xin, tôi cảm thấy yên tâm hơn”.
Ảnh: WHO Việt Nam/Loan Trần
Ảnh: WHO Việt Nam/Loan Trần
Chị La chia sẻ giờ đây chị cảm thấy tự tin hơn khi bán sản phẩm của mình qua biên giới vì đã được tiêm phòng. Chị nói mình sẽ vẫn tiếp tục thực hiện các thông điệp 5K.
Ở một nơi khác của tỉnh Hà Giang là nơi anh Sùng Seo Pao sinh sống. Khi còn ở tuổi thiếu niên, một tai nạn đã khiến anh trở thành người khuyết tật. Quyết tâm sống tự lập và có
ích, anh trở thành thợ cơ khí và hiện có cơ sở kinh doanh sửa chữa máy móc tại xã Nàn Ma, huyện Xín Mần.
Anh Pao đã được tiêm hai mũi vắc xin COVID-19. Anh nói mình cảm thấy an toàn hơn sau khi tiêm vắc xin.
“Công việc của tôi phải gặp rất nhiều khách hàng mỗi ngày. Bây giờ tôi không còn phải lo lắng về việc gặp gỡ nhiều người nữa vì tôi đã được tiêm phòng đầy đủ. Dù đã được tiêm phòng, tôi sẽ vẫn tiếp tục thực hành các khuyến cáo 5K để bảo vệ bản thân".
Ảnh: WHO Việt Nam/Minh Phạm
Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam, Tiến sĩ Kidong Park cho biết: “Kể từ khi đại dịch bắt đầu, Việt Nam đã thực hiện thành công các chiến dịch truyền thông để giúp người dân hiểu về COVID-19 và biết cách bảo vệ bản thân và những người khác”.
Thật ấn tượng khi thấy công tác truyền thông đã đạt đến dặm cuối, vượt qua những địa hình khó khăn và bằng chính những ngôn ngữ mà người dân dùng để giao tiếp. Lời cảm ơn to lớn dành cho anh Triệu Tà Páo và những cán bộ truyền thông như anh đã làm việc không mệt mỏi để đảm bảo mọi người có thông tin cần thiết để đưa ra những lựa chọn khi họ đã được thông tin đầy đủ.
Sứ mệnh trên chiêc xe máy của anh Pao là một ví dụ về truyền thông đặt con người làm trung tâm, cốt lõi trong cách tiếp cận Truyền thông vì Sức khỏe (C4H) của WHO. Bằng cách
tiếp cận từ cơ sở, tiếng nói của cộng đồng đảm bảo được lắng nghe. Với các hoạt động phù hợp với bối cảnh địa phương, tất cả mọi người, kể cả những nhóm dân cư khó tiếp cận, đều có thể nhận được những
lời khuyên sức khỏe cộng đồng đáng tin cậy, dễ hiểu và phù hợp.
Các chiến lược C4H cũng mang tính hợp tác – công nhận vai trò của người truyền tải thông điệp quan trọng tương đương với thông điệp. Anh Pao, với tư cách là một thành viên
đáng tin cậy của cộng đồng, sử dụng tiếng nói của mình để thuyết phục mọi người hành động.
Cuối cùng, C4H là về việc sử dụng truyền thông như một công cụ cho sức khỏe (thúc đẩy kết quả và tác động). Công tác truyền thông của anh Pao đã truyền cảm hứng cho người dân địa phương để thực hiện các hành động bảo vệ sức khỏe của mình.
Tìm hiểu thêm về cách tiếp cận Truyền thông vì Sức khỏe tại Khu vực Tây Thái Bình Dương.